Canebe-d'aigo(-clina)
Bidens cernua
Asteraceae Compositae
Noms en français : Bident penché, Chanvre d'eau penché.
Descripcioun :Aquest canebe-d'aigo, proun rare au nostre, trachis sus lou limas de ribiero. Se pau vèire, au nostre, soulamen proche La Palud, majamen en ribo de Rose. Fai de flour coumpausado que soun clinado avans la frucho e d'ounte raiounon de bratèio pulèu virado devers la cambo. Se recounèis peréu à si fueio d'en aut óupousado e qu'embrasson la tijo (fotò).
Usanço :La planto, acro, èi richo en vitamino C, adounc vertuouso contro lou mau-de-terro. Se dis tambèn que li "flour" macerado dins l'aigarden, apasimon lou mau de dènt (antalgico).
Port : Grande erbo
Taio : 10 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Bidens
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Heliantheae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Avoust à óutobre
Liò : Ribiero
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Bidens cernua L., 1753
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768